Bruksizm prowadzi do starcia zębów
Bruksizm to zaburzenie polegające na nadmiernym, niefizjologicznym zaciskaniu lub zgrzytaniu zębami. Jest to nadmierne, mimowolne napięcie mięśni prowadzące do zaciskania zębów i tarcia nimi o siebie.
Siła mięśni żwaczy wynikająca z bruksizmu jest nawet dziesięciokrotnie większa niż ta, która występują w czasie przeżuwania pokarmu. Choroba ta może więc doprowadzić do starcia powierzchni zębów, uszkodzeń stawów skroniowo-żuchwowych czy nawet złamania zębów.
Objawy bruksizmu
W początkowym okresie bruksizmu, objawy schorzenia zazwyczaj są niezauważalne. Dopiero wystąpienie silnego bólu powoduje, że osoba dotknięta tą chorobą zauważa wszelkie nieprawidłowości. Większość objawów można podzielić na trzy główne grupy
Objawy dotyczące jamy ustnej
- starte zęby
- ubytki klinowe
- pęknięcia szkliwa
- kruszenie się brzegów zębów
- łamanie się zębów
- odciski zębów na języku- tzw. język „pofałdowany”
- widoczna linia biała na błonie śluzowej policzków
Leczenie bruksizmu
Bruksizm jest schorzeniem bardzo trudnym do wyleczenia, wymaga zaangażowania pacjenta i wykonywania ćwiczeń. Ponieważ zaburzenie to ma podłoże psychiczne, jedną z metod leczenia jest farmakoterapia i psychoterapia. Ta forma leczenia często jednak jest trudna do przeprowadzenia, ponieważ przyjmowanie leków uspokajających przez dłuższy okres czasu ma zły wpływ na stan organizmu. Leczenie stomatologiczne bruksizmu polega na stosowaniu szyn odciążających, dobieranych indywidualnie do każdego pacjenta. Szyny, np. Michigan, zakładane są na zęby górne lub dolne zazwyczaj podczas snu.
Starte zęby Łódź
Ścieranie zębów to proces powolnej utraty tkanek twardych zęba
01
Starte zęby – objawy
Niestety, pierwsze objawy ścierania zębów mogą być dla pacjenta nieuświadomione. Są to: starcie guzków kłów, pojawiająca się nadwrażliwość zębów na zimne, gorące, kwaśne lub słodkie jedzenie i picie. Może wystąpić nieznacznego stopnia napięcie mięśni przyczepiających się do żuchwy.
Objawem ścierania zębów może być przebarwienie oraz ubytek tkanek zęba w okolicy dziąsła (czyli szyjki zęba), jak również szare zabarwienie brzegu siecznego górnych jedynek (siekaczy centralnych). Ubytki w okolicach szyjek mogą się z czasem pogłębiać, podobnie jak i przebarwienia.
W bardziej zaawansowanych przypadkach dochodzi do silnego starcia zębów (aż do poziomu dziąseł), często połączonego z kruszeniem się brzegu siecznego górnych i dolnych jedynek. Wówczas wystarczy niewielki uraz lub jedzenie miękkiego pokarmu, aby odkruszył się kawałek szkliwa. Objawy bólowe czasami się nasilają i może również dojść do bólów głowy (szczególnie po przebudzeniu się), bólu w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego (przed uszami), jak i do napięcia mięśni karku. Czasami ból jest tak silny, że swoim natężeniem przypomina zapalenie miazgi.
Zdecydowanie najgroźniejszą konsekwencją ścierania się zębów jest zapalenie miazgi lub jej obumarcie. Z racji tego, że szkliwo jest twarde i nie ma komórek, a zębina jest bardziej miękka i posiada wypustki komórek, to bardziej narażona jest na szybszą utratę tkanek (a zarazem szybsze ścieranie), co umożliwia łatwiejsze wnikanie bakterii do miazgi. Efektem tego może być szybkie dojście starcia do poziomu miazgi zębowej, jak również przedostawanie się do niej bakterii.
02
Przeciwdziałanie
Po pierwsze, konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych –unikanie nadmiernego spożywania kwaśnych pokarmów i napojów. Po drugie, poprawienie higieny jamy ustnej; po trzecie, prawidłowe szczotkowanie, zwłaszcza powstrzymanie się od mycia zębów przez pół godziny od zjedzenia/wypicia czegoś kwaśnego. Być może konieczne będzie zgłoszenie się do stomatologa, zajmującego się problemem starcia zębów.
Możliwe, że lekarz uzna, że wystarczy zmiana nawyków żywieniowych, danie instrukcji prawidłowego szczotkowania zębów oraz delikatne oszlifowanie któregoś zęba. Dodatkowo może zalecić stosowanie produktów z dużą zawartością fluoru w celu zabezpieczenia zębów i zniesienia nadwrażliwości. Czasami może się okazać, że konieczne będzie włączenie leków uspakajających, jeśli ścieranie zębów ma podłoże stresowe, albo wykonanie szyny relaksacyjnej i odbudowa zębów.
03
Diagnozowanie w gabinecie stomatologicznym
W celu zdiagnozowania bruksizmu oraz stopnia starcia zębów stomatolog ogląda zęby, bada również mięśnie twarzy i głowy oraz staw skroniowo-żuchwowy i wykonuje badania palpacyjne stawu i mięśni (np. poprosi pacjenta o zagryzienie / rozluźnienie zębów, bada wrażliwość na dotyk i podczas ruchu).
Nieodzownym elementem diagnozowania jest przeprowadzenie wywiadu dotyczącego między innymi stosowanych leków oraz przebytego leczenia stomatologicznego, nawyków żywieniowych i higienicznych, zapyta o rodzaj pracy i poziom stresu z nią związany oraz o odpoczynek nocny i ewentualne zaciskanie lub zgrzytanie zębami (przed wizytą warto zatem zapytać osobę, z którą się śpi, czy zauważyła u nas zgrzytanie podczas snu).
04
Leczenie startych zębów
Jest kilka sposobów leczenia, zaczynając od prostej zmiany nawyków, a kończąc na skomplikowanym i długotrwałym (do 2 lat), niestety kosztownym, leczeniu. W przypadku średniego stopnia zniszczenia zębów zaleca się kilka rozwiązań. Jeśli starcie zębów ma podłoże stresowe, zalecane jest skierowanie pacjenta na rehabilitację. Zabiegi rehabilitacyjne powinny być ukierunkowane na rozluźnienie mięśni. Kolejnym etapem leczenia może być wykonanie szyny, która zabezpieczy zęby przed ścieraniem.
Poza leczeniem rehabilitacyjnym często konieczna jest odbudowa zębów. Pierwszym i zarazem najtańszym sposobem jest odbudowa zębów materiałem kompozytowym (tzw. „plomba” światłoutwardzalna). W przypadku zębów przednich wykonuje się licówki kompozytowe. Do odbudowy zębów bocznych stosuje się dwie metody: wypełnienia wykonane przez stomatologa w czasie wizyty (ale nie zawsze jest to możliwe) lub nakłady wykonane przez technika. Ten drugi sposób daje lepsze efekty, ze względu na sposób naświetlania polepszający jakość wypełnienia oraz większą dokładność wykonania wynikającą z możliwości pełnej kontroli procesu. Minusem stosowania uzupełnień kompozytowych jest mniejsza estetyka odbudów.
Kolejnym sposobem leczenia starcia jest zastosowanie licówek porcelanowych na zęby przednie. Ich estetyka nie budzi zastrzeżeń, a prawidłowo wykonane, nie zmniejszają wytrzymałości zęba. W trakcie badania stomatolog stwierdzi, czy można je w danym przypadku zastosować. Przeciwwskazaniem do ich stosowania jest silne zniszczenie zęba i niewyleczony nawyk zgrzytania zębami. W przypadku zębów bardzo startych możliwe jest wykonanie koron protetycznych pokrywających cały ząb. Należy przy tym pamiętać, że przed wykonaniem koron konieczne może być przeprowadzenie leczenia kanałowego i wzmocnienie struktury zęba wkładem koronowo-korzeniowym.
W przypadku leczenia starcia zębów należy pamiętać o tym, że nie wystarczy odbudowa jedynie zębów przednich. Najważniejsze jest odbudowanie zębów bocznych, tak aby zabezpieczały zęby przednie w trakcie żucia. Mimo podjętego leczenia, należy zdawać sobie sprawę z tego, że całkowite wyleczenie jest bardzo trudne do osiągnięcia. W skrajnych przypadkach leczenie startych zębów może trwać do końca życia.
05
Co po zakończeniu leczenia?
Należy pamiętać o zaleceniach lekarza i rehabilitanta. W zależności od potrzeb mogą zalecić zmianę diety, sposobu szczotkowania zębów albo codzienny zestaw ćwiczeń. Ważna jest również samokontrola i unikanie sytuacji wyzwalających zaciskanie lub zgrzytanie zębami.
Po odbudowie zębów najczęściej wykonuje się szynę osłaniającą wykonane odbudowy i zapobiegającą ich zniszczeniu w przyszłości.
Szyna relaksacyjna Łódź
Szyna/nakładka relaksacyjna jak sama nazwa wskazuje, przynosi jej użytkownikowi relaks i ulgę w napięciu i bólu mięśni otaczających staw skroniowo-żuchwowy.
Na wykonanie szyny zgryzowej relaksacyjnej decydują się z reguły osoby, które na co dzień zmagają się ze stresem i nawykowym zaciskaniem zębów. Czym dokładnie jest szyna relaksacyjna i jakie są jej dostępne rodzaje?
Szyna Michigan
Jest to indywidualnie wykonywana w laboratorium protetycznym szyna relaksacyjna na górne zęby pacjenta. Ułatwia swobodne poruszanie się zębów żuchwy po płycie nakładki, tym samym uniemożliwia zaciskanie zębów. Zwiększona odległość pomiędzy zębami szczęki i żuchwy powoduje rozciągnięcie mięśni żucia i ich rozluźnienie.
Szyna MAGO
Jest akrylową szyną relaksacyjną umieszczaną na zębach dolnych. Mechanika działania szyny opiera się na zmianie dotychczasowych odruchów nerwowo-mięśniowych i przywróceniu swobodnej czynności mięśni narządu żucia. Powoduje to rozluźnienie mięśni, w wyniku czego bóle ustępują.
Powyższe szyny zgryzowe pacjent użytkuje w nocy i kilka godzin dziennie, od 6 tygodni do pół roku, a zdarza się i dłużej , jeśli przypadek kliniczny tego wymaga. Czas trwania terapii zależy od stanu miejscowego i dolegliwości z jakimi zmaga się pacjent. Po pewnym okresie następuje remisja i ustąpienie objawów. Dochodzi do stabilizacji układu mięśniowego i w tym momencie możemy rozpocząć leczenie protetyczne lub ortodontyczne.
